De dominantie theorie. Fictie of waarheid?
Er is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de dominantietheorie en het gedrag van honden en wolven. Een belangrijk onderzoek waar je vast al van hebt gehoord, was het onderzoek van David Mech in de jaren 70.
Voor dit onderzoek bestudeerde hij wolven in gevangenschap en hun gedrag t.o.v. elkaar.
Hij bestudeerde een groep wolven die in een afgesloten (te klein) gebied leefden, genaamd de “Isle Royale”. Hierdoor kon hij de wolven observeren in een gecontroleerde omgeving, zonder dat er invloeden van buitenaf waren. De geselecteerde wolven waren ook geen familie van elkaar, maar afkomstig van verschillende roedels.
Mech richtte zich tijdens zijn onderzoek op de hiërarchische structuur binnen de wolvenroedel en concludeerde dat er een dominant alfavrouwtje en alfamannetje waren die de groep leidden. Hij dacht dat de andere wolven in de groep op basis van dominantie en onderdanigheid onder deze alfawolven vielen.
Er is later kritiek gekomen op deze conclusies van Mech. Zo bleek uit latere studies dat er vaak sprake is van een veel complexere en dynamische groepsstructuur bij wolven dan Mech destijds dacht. Wolven leven niet alleen in een hiërarchische structuur, maar hebben ook complexe sociale relaties en onderlinge afhankelijkheden. Bovendien werd de observatie van Mech in een gecontroleerde omgeving uitgevoerd, waardoor zijn bevindingen niet zonder meer generaliseerbaar waren naar andere omstandigheden.
”Het belangrijk om op te merken dat honden en wolven weliswaar dezelfde voorouders hebben, maar dat ze inmiddels door selectief fokken en domesticatie aanzienlijk van elkaar verschillen. De complexiteit van de sociale interacties bij honden is daarom niet zomaar te vergelijken met die bij wolven.”
In de jaren 90 begon Mech zijn eigen theorie echter in twijfel te trekken. Hij ontdekte dat zijn onderzoek naar wolven vooral plaatsvond in een gesloten omgeving, waarin de wolven geen keuze hadden om weg te gaan. Hierdoor ontstond er een onnatuurlijke situatie, waarin de wolven veel vaker met elkaar moesten concurreren dan in het wild. Dit leidde tot agressie en dominantiegedrag dat niet representatief was voor wolven in hun natuurlijke omgeving.
Als reactie op deze nieuwe bevindingen heeft Mech zijn theorie herzien en benadrukt dat de dominante rol van een wolf niet altijd is gebaseerd op fysieke agressie, maar vaak op andere factoren zoals leeftijd, ervaring, en sociale vaardigheden. Mech benadrukt ook dat het belangrijk is om wolven in hun natuurlijke omgeving te observeren om hun sociale structuur te begrijpen en dat het gedrag van wolven niet een-op-een kan worden vertaald naar honden.
“In een wetenschappelijk onderzoek naar het gedrag van honden in groepen, werd geen bewijs gevonden voor een strikte hiërarchie. In plaats daarvan bleek dat honden een flexibele sociale structuur hebben waarin elk individu een specifieke rol heeft die kan veranderen afhankelijk van de situatie.“
De dominantie theorie bij honden onderuit gehaald.
Een recent onderzoek uit 2017 door Van Der Borg et al. onderzocht de dominantietheorie en de invloed hiervan op de relatie tussen mens en hond. Het onderzoek wees uit dat de toepassing van de dominantietheorie leidde tot meer agressief gedrag bij de hond en een minder positieve relatie tussen eigenaar en hond. Dit onderzoek benadrukt het belang van positieve training en opvoedingstechnieken in plaats van de dominantie aanpak.
Naast deze onderzoeken zijn er tal van andere studies die de dominantietheorie in twijfel trekken. Het is daarom belangrijk dat we ons richten op wetenschappelijk onderbouwde methoden van training en opvoedingstechnieken die gebaseerd zijn op beloning en bekrachtiging. Positieve training houdt in dat we ons richten op het belonen van gewenst gedrag en het negeren van ongewenst gedrag in plaats van het straffen van ongewenst gedrag.
De dominantietheorie, een verouderde en foute interpretatie van het gedrag van honden en wolven.
Een belangrijke vraag die rijst na het verwerpen van de dominantietheorie is hoe we dan het gedrag van honden kunnen begrijpen en beïnvloeden. Gelukkig zijn er tal van alternatieve theorieën en methoden die zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en die zich richten op positieve versterking en beloning.
Het kan echt anders.
Een andere manier van honden trainen is de cognitieve benadering, die zich richt op het begrijpen van de mentale processen die betrokken zijn bij het gedrag van honden. Door deze processen beter te begrijpen, kunnen we onze honden beter trainen en hun gedrag positief beïnvloeden. Deze benadering houdt rekening met de individuele persoonlijkheid van elke hond en past training aan op basis van hun leerstijl en temperament.
Een andere methode die steeds populairder wordt, is de beloningsgerichte methode. Deze methode maakt gebruik van beloningen om gewenst gedrag te versterken en ongewenst gedrag te verminderen. Het belonen van gewenst gedrag kan bestaan uit complimenten, speelgoed, voedsel of andere vormen van positieve bekrachtiging. Deze methode is zeer effectief en zorgt ervoor dat honden positief gedrag blijven vertonen.
Honden zijn individuen, met unieke persoonlijkheden en gedragspatronen. Het is belangrijk om hun gedrag te begrijpen en aan te passen aan hun individuele behoeften.
Het verwerpen van de dominantietheorie is een belangrijke stap in de richting van een positievere benadering van hondentraining en opvoeding. Het is belangrijk dat we ons blijven richten op wetenschappelijk onderbouwde methoden die zich richten op beloning en bekrachtiging om het gedrag van honden positief te beïnvloeden. Door deze methoden toe te passen, kunnen we een gezonde en gelukkige relatie met onze honden opbouwen en hun gedrag positief beïnvloeden.
Nog meer onderzoek naar het gedrag van honden.
Er is nog veel te leren over de manier waarop honden denken en communiceren, en wetenschappers blijven onderzoek doen om ons begrip van deze fascinerende dieren te vergroten. Bijvoorbeeld, een recente studie gepubliceerd in het tijdschrift Scientific Reports toonde aan dat honden een verbazingwekkend vermogen hebben om menselijke emoties te begrijpen en te reageren op menselijke aanwijzingen.
De studie, uitgevoerd door onderzoekers van de Universiteit van Helsinki, toonde aan dat honden in staat zijn om subtiele menselijke emoties te herkennen, zoals angst, blijdschap en verdriet. De onderzoekers lieten de honden foto’s van menselijke gezichten zien die verschillende emoties uitdrukten, en ze registreerden de reacties van de honden. De resultaten toonden aan dat de honden in staat waren om de emoties in de foto’s te herkennen en te reageren op de aanwijzingen die ze kregen.
Deze studie is slechts een voorbeeld van de vele wetenschappelijke ontdekkingen die ons helpen om een beter begrip te krijgen van honden en hun gedrag. Door ons begrip van honden te vergroten, kunnen we betere manieren ontwikkelen om met hen om te gaan en hun welzijn te verbeteren.
Inmiddels zijn er veel meer studies gedaan naar het gedrag van honden en er is steeds meer bewijs dat de dominantietheorie niet van toepassing is op honden. Door de wetenschappelijke ontwikkelingen op dit gebied begrijpen we nu dat het belangrijk is om honden als individuen te zien en om te begrijpen hoe ze communiceren en leren. Dit heeft geleid tot nieuwe inzichten en technieken voor het trainen en opvoeden van honden die effectiever en diervriendelijker zijn.
Hoewel de dominantietheorie bij honden inmiddels door wetenschappelijk bewijs is weerlegd, gebruiken sommige trainers deze theorie nog steeds. Er zijn verschillende redenen waarom trainers zich blijven vasthouden aan de dominantietheorie. Sommige trainers gebruiken nog steeds oude methoden omdat ze dit zo geleerd hebben of omdat het een algemeen geaccepteerde methode is in de hondenwereld. Niet alle trainers hebben toegang tot de nieuwste wetenschappelijke inzichten over hondengedrag en -training. Sommige trainers geloven dat hun methoden werken en zijn ervan overtuigd dat ze de enige juiste manier zijn om honden te trainen. Ten slotte zijn er trainers die de dominantietheorie nog steeds gebruiken omdat het hen meer geld oplevert.
Het is belangrijk om te begrijpen dat de dominantietheorie niet alleen achterhaald is, maar ook schadelijk kan zijn voor de relatie tussen mens en hond. Door te focussen op dominantie en onderdanigheid kunnen trainers onbedoeld agressie bij honden oproepen en de vertrouwensband tussen mens en hond schaden. Daarom is het belangrijk dat trainers hun methoden blijven evalueren en zich baseren op de meest recente wetenschappelijke inzichten over hondengedrag en -training.
Laten we voor eens en voor altijd de dominantie theorie de wereld uit helpen door dit artikel te delen!
Geschreven door Sabrina Allegria, gedragscoach van Snuffeltuin Scent.
