Wie samenwoont met een hond die reactief of uitvallende gedrag kan vertonen in bepaalde situaties, ervaren vaak veel stress wanneer ze met hun hond op pad zijn. Ze scannen voortdurend hun omgeving om andere honden te spotten voordat hun eigen hond ze ziet, om zo een reactie te voorkomen.
Heeft het zin om boos te worden? Heeft een correctie nut? Heeft hij nog eigenlijk nog wel controle over zijn gedrag op het moment dat je hond uitvalt? En hoe kun je hier het beste mee omgaan?
Blaffen of grommen aan de lijn
Reactieve honden, ook wel uitvallende honden genoemd, vertonen gedrag dat voortkomt uit een onderliggende emotie. Deze emotie kan gaan van angst door bv een trauma tot frustratie.
Dit gedrag kan variëren van blaffen, uitvallen, grommen, happen tot bevriezen of stil blijven staan en niet meer voor- of achteruit willen. Maar ook een overenthousiaste hond kunnen we hieronder classificeren.
Maar waarom reageert een hond zo? Meestal kan uitvallen aan de leiband worden herleid tot twee oorzaken: frustratie of angst.
Frustratie versus Angst
Frustratie treedt op wanneer de hond een geschiedenis heeft van grenzeloos spelen en contact maken met andere honden, bv als puppy, maar aan de leiband later gaat reageren door te blaffen omdat hij gefrustreerd is door de beperking die de lijn veroorzaakt. Deze honden hebben soms moeite om de balans te vinden tussen aangelijnd en vrij rondlopen. De basis van deze frustratie wordt vaak al gelegd in de opgroeiende fase, en komt meestal tot uiting in de puberteit van de hond. Er is een onduidelijk kader gecreëerd, de hond begrijpt niet waarom er soms wel en soms geen contact mag worden gemaakt.
Angst is de meest voorkomende oorzaak van uitvallend gedrag. We zien de emotie angst als onderliggende reden in 80% van de gevallen. De hond heeft een negatieve associatie met andere honden en vertoont agressief gedrag om de andere hond weg te jagen of te laten zien dat hij beter weg kan gaan. Deze honden hebben vaak ook moeite met het zien van andere honden, zelfs als ze niet aangelijnd zijn. Ook pijn en ongemak vallen onder deze categorie. De hond heeft pijn en vreest dat contact met een andere hond de pijn zal verergeren of het komt zelfs voor dat honden de ongemakken in hun lijf gaan linken aan contact met andere honden.
Waarom boos worden niet werkt
Wanneer iets ons niet bevalt, is het een natuurlijke reflex om het zo snel mogelijk te willen stoppen. Uit frustratie gaan we vaak roepen of boos worden, we gaan aan de lijn te trekken om hen te laten zien dat we niet willen dat ze zich zo gedragen.
Het inzetten van verschillende hulpmiddelen als, een stroplijn, jachtlijn pinband of trainingslijn heeft vaak meteen het gewenst effect voor ons. Het gedrag dat jij als ongewenst ervaarde, stopte. Het effect is op dat moment groot, maar op de lange termijn kan zoiets averechts werken.
Correcties zorgen er voor dat de hond dit gedrag gaat onderdrukken uit angst voor de correctie, maar de emotie blijft nog wel aanwezig.
Honden die reageren vanuit frustratie zijn zich niet bewust dat ze iets verkeerd doen en het voortdurend corrigeren van hen zal alleen maar leiden tot een negatieve associatie met andere honden.
Het geven van correcties aan angstige honden die al in een overlevingsmodus zitten door het zien van een andere hond, zal de reeds bestaande negatieve associatie versterken.
Maar wat kun jij dan WEL doen?
Eerst en vooral een degelijk opgeleide gedragstherapeut of coach onder de arm nemen. Kies voor iemand die de juiste opleidingen gevolgd heeft omtrent agressie, angst en reactiviteit, hier kan je meer info vinden over mijn gevolgde opleidingen, https://www.snuffeltuinscent.be/over-mij/. In mijn aanbod focus ik vooral op de reactiviteit van honden naar andere honden.
We kunnen de negatieve associatie van jouw hond met andere honden omdraaien in een positieve associatie door gebruik te maken van counterconditioning en desensitisatie.
Counterconditioning: Simpel verwoord=werkt door het aanbieden van een beloning waar jouw hond dol op is wanneer hij een andere hond ziet. Dit zal de emoties van jouw hond geleidelijk aan veranderen. We gaan aan de slag met het veranderen van de perceptie van het zien van een andere hond. Lees ook mijn andere blog waar ik het heb over deze twee emoties, stresshormonen en nog meer interessante weetjes over het gedrag bij honden en het ontstaan hiervan. https://www.snuffeltuinscent.be/gedrag/wat-veroorzaakt-gedrag/
Desensitisatie betekent dat we de aanwezigheid van een andere hond geleidelijk aan opvoeren tot een punt waarop jouw hond nog steeds bewust is van de andere hond, maar nog steeds in staat is om zijn aandacht op jou te richten en de beloning te accepteren. We trainen hier in een gecontroleerde setting, onder de tresshold van je hond.
In de praktijk betekent dit dat we de afstand tussen de honden vergroten tot een niveau waarop jouw hond zich nog steeds bewust is van de andere hond, maar nog steeds in staat is om zijn aandacht op jou te vestigen. Hier ontstaan mooie leerervaringen in het brein van je hond. Het is normaal dat de afstand tussen de honden in het begin tientallen meters bedraagt. Het doel is het voorkomen van een reactie door goed te managen.
Enkele tips die je kan gaan inzetten tijdens het wandelen
- Zoek uit wat de beste beloning is voor je hond. Dit kan een lekkere snack zijn maar ook een spel met zijn favo item. Een goede beloning kan zijn, worst, kaas…Jouw succes hangt voor een groot deel van de waarde van de beloning af. Geef hem dit enkel in deze context.
- Start in een omgeving waar je controle hebt over de prikkels. Hierdoor kun je het uitvallen reduceren en de negatieve associatie laten uitdoven. Vermijd andere honden, kom je er toch een tegen dan vergroot je meteen de afstand. Strooi beloningen op de grond, om je hond af te leiden en een reactie te voorkomen.
- Reageer steeds op exact dezelfde manier wanneer je een hond ziet. Elke hond betekent een beloning, zèlfs de hond waar hij nooit op reageert. Door een duidelijk patroon te ontwikkelen behaal je sneller resultaat.
- Geduld is key!
Deze tips kunnen je helpen om weer te genieten van je wandeling. Door enkel te gaan vermijden zul je echter vastlopen in je training, het is dus belangrijk om ook aan de slag te gaan met een gedragscoach of in te stappen in een van onze trajecten voor uitvallende honden.
Geschreven door Sabrina, gediplomeerde gedragscoach voor honden die kampen met reactief gedrag, agressie en angsten. Op deze tekst leunen auteursrechten, delen mag met vermelding van Snuffeltuin Scent. Overnemen van stukken tekst, kopiëren en delen zonder toestemming en bronvermelding zijn verboden.
